Πόση σημασία παίζει η θερμοκρασία για την ανάπτυξη ενός βρέφους; Σίγουρα πολύ μεγαλύτερο από ό,τι νομίζαμε, καθώς νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι η επίδραση ξεκινά πριν καλά – καλά αυτό γεννηθεί. Ένα μωρό που έχει γεννηθεί όταν κάνει… κρύο, ίσως έχει λιγότερες πιθανότητες για παχυσαρκία.
Σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Metabolism, τα παιδιά που συλλαμβάνονται κατά τους ψυχρότερους μήνες του έτους είναι λιγότερο πιθανό να γίνουν υπέρβαρα συγκριτικά με τα αδέλφια τους που συλλαμβάνονται σε θερμότερες περιόδους.
Διαβάστε επίσης: Έμβρυα: Πώς επηρεάζει τον εγκέφαλό τους η ρύπανση
Τα ευρήματα αυτά υποδεικνύουν ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή θα μπορούσαν, αντιθέτως, να συμβάλλουν στην αύξηση του αριθμού των ατόμων που είναι ευάλωτα στην παχυσαρκία.
Τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα στα οποία εκτίθενται οι γονείς, όταν οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές φαίνεται να μεταβιβάζονται στους απογόνους μέσω των αναπαραγωγικών κυττάρων, επιτρέποντάς τους με αυτό τον τρόπο να αναπτύξουν έναν μεταβολισμό που «καίει» ευκολότερα το λίπος.
Οι ερευνητές, μάλιστα, επικεντρώθηκαν στο «καφέ λίπος», καθώς η ουσία αυτή θεωρείται ότι προλαμβάνει την παχυσαρκία, καταναλώνοντας λιπαρά οξέα και άλλα συστατικά για την παραγωγή θερμότητας.
Τι είναι το «καφέ λίπος»;
Το «καφέ λίπος», επίσης γνωστό και ως καφέ λιπώδης ιστός είναι ένας τύπος λίπους που βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος καίγοντας θερμίδες, αντί να τις αποθηκεύει.
Είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την απώλεια βάρους, καθώς ενεργοποιεί τη θερμογένεση, τη διαδικασία παραγωγής θερμότητας από το σώμα, βοηθώντας έτσι στην καύση θερμίδων. Επιπλέον, έχει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του σωματικού βάρους και στην πρόληψη μεταβολικών και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Η έρευνα
Με τη συγκατάθεση 356 ενήλικων ανδρών που ζούσαν στο βόρειο νησί Χοκάιντο της Ιαπωνίας, η ομάδα των ερευνητών μελέτησε διεξοδικά τη λειτουργία του «καφέ λίπους» μέσω διαγνωστικής απεικόνισης.
Υπολόγισαν τις πιθανές ημερομηνίες σύλληψης με βάση τα στοιχεία για την ημερομηνία γέννησης των συμμετεχόντων, ώστε να διακρίνουν αν η σύλληψη έγινε στην ψυχρή περίοδο, δηλαδή από τα μέσα του Οκτωβρίου έως τα μέσα το Απριλίου ή στη θερμότερη περίοδο του έτους.
Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι τα άτομα που είχαν συλληφθεί κατά τη διάρκεια της ψυχρής περιόδου είχαν ενεργό «καφέ λίπος» στο 78,2% των περιπτώσεων, έναντι 66,0% για όσους είχαν συλληφθεί σε θερμότερες περιόδους, διαφορά που θεωρήθηκε στατιστικά σημαντική.
Παρόμοια είναι τα αποτελέσματα που προέκυψαν και από άλλη μέθοδο ανάλυσης που εφαρμόστηκε σε 286 άνδρες και γυναίκες από την περιοχή του Τόκιο. Και σε αυτή την περίπτωση, όσοι είχαν συλληφθεί την κρύα περίοδο παρουσίασαν υψηλότερη πυκνότητα «καφέ λίπους» και αυξημένη συνολική ενεργειακή κατανάλωση.
Οι μελετητές τονίζουν ότι ο βαθμός παχυσαρκίας και το σπλαχνικό λίπος ήταν χαμηλότερα στα άτομα που είχαν συλληφθεί σε περίοδο ψύχους.
Τα ευρήματα αυτά αποδίδονται τόσο στις χαμηλές θερμοκρασίες όσο και στις έντονες ημερήσιες μεταβολές θερμοκρασίας τις ημέρες γύρω από τη σύλληψη.
Αν αντέχει η μαμά το κρύο, το αντέχει και το μωρό;
Η έκθεση των γονέων στο ψύχος και τις θερμοκρασιακές διακυμάνσεις θεωρείται ότι «προγραμματίζει» τα αναπαραγωγικά τους κύτταρα, ώστε οι απόγονοι να είναι καλύτερα προσαρμοσμένοι στο κρύο.
Αυτός ο βιολογικός μηχανισμός πιθανόν μεταφέρεται στα γονιμοποιημένα ωάρια και στα νεογέννητα.
Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά που γεννιούνται υπό αυτές τις συνθήκες τείνουν να έχουν αυξημένη ικανότητα καύσης λίπους και να διατηρούν τη θερμοκρασία τους, κάτι που μειώνει και την πιθανότητα ανάπτυξης παχυσαρκίας.
Καθώς η κλιματική αλλαγή μειώνει τις κρύες ημέρες και περιορίζει τις καθημερινές θερμοκρασιακές διακυμάνσεις, οι ερευνητές προειδοποιούν ότι μπορεί να γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τα μελλοντικά παιδιά να επωφεληθούν από αυτό το βιολογικό «μήνυμα» που φαίνεται να βοηθά στην πρόληψη της παχυσαρκίας.