Η ζωή με τα βρέφη: μια καθημερινότητα γεμάτη προκλήσεις
Η ζωή με τα βρέφη είναι γεμάτη εκπλήξεις και συνεχείς μικρές προκλήσεις. Κάθε μέρα είναι διαφορετική, κι όμως έχει τον δικό της ρυθμό που καθορίζεται από τα ίδια τα μωρά. Ως βρεφοκόμος, η καθημερινότητά μου συνδυάζει την τρυφερότητα με την υπευθυνότητα, την παρατήρηση με τη δράση, την υπομονή με τη χαρά. Το μυστικό κρύβεται στην ικανότητα να συνδυάζεις τη σταθερότητα της ρουτίνας με τη ζωντάνια των μικρών ανακαλύψεων που συμβαίνουν συνεχώς.
Η αρχή της ημέρας: παρατήρηση και σύνδεση
Η αρχή της μέρας ξεκινά με παρατήρηση και σύνδεση. Το πρώτο βλέμμα του μωρού μόλις ξυπνά είναι καθρέφτης της διάθεσής του, άλλοτε γεμάτο περιέργεια και ενέργεια, άλλοτε πιο ήσυχο και νυσταγμένο. Το ξεκίνημα της ημέρας δεν έχει βιασύνη αλλά τον δικό του ρυθμό που καθορίζεται από το ίδιο το βρέφος. Η παρατήρηση είναι το πρώτο εργαλείο που χρησιμοποιεί ο βρεφοκόμος για να καταλάβει τις ανάγκες, τη διάθεση ή την ανησυχία του παιδιού. Στην πράξη χαμογελώ, μιλάω γλυκά και κρατάω μια μικρή τελετουργία πρωινής αγκαλιάς ώστε να ξεκινήσει η μέρα με θετικό συναίσθημα και αίσθημα ασφάλειας.
Η ώρα του φαγητού: τροφή και επικοινωνία
Η ώρα του φαγητού είναι κάτι περισσότερο από τροφή. Είναι η στιγμή της επικοινωνίας, όπου μέσα από το βλέμμα, το άγγιγμα και τη φωνή δημιουργείται σύνδεση. Κάθε μωρό έχει τον δικό του ρυθμό, γι’ αυτό η υπομονή είναι πιο σημαντική από την ταχύτητα. Στην πράξη διατηρώ ήρεμο περιβάλλον, μιλάω χαμηλόφωνα ή τραγουδώ καθώς ταΐζω και σημειώνω μικρές αλλαγές στη διάθεση ή την όρεξη, γιατί πολλές φορές κρύβουν σημαντικές πληροφορίες για την ανάπτυξη ή την υγεία του παιδιού.
Το παιχνίδι ως εργαλείο ανάπτυξης
Από τις πρώτες εβδομάδες, το παιχνίδι γίνεται εργαλείο ανάπτυξης και επικοινωνίας. Δεν χρειάζονται πολλά πράγματα, ένα τραγουδάκι, ένα κουδουνάκι ή ένα απλό πανί αρκούν για να μετατραπούν σε “μαθήματα” μάθησης και εξερεύνησης. Δεν είναι το παιχνίδι καθαυτό που μετράει αλλά η αλληλεπίδραση με τον ενήλικα. Στην πράξη χρησιμοποιώ καθρέφτη για να δει το πρόσωπό του, τραγουδάω με κινήσεις χεριών ώστε να κατανοεί τον ρυθμό και δίνω αντικείμενα διαφορετικής υφής όπως μια μαλακή κουβέρτα ή ένα ξύλινο παιχνίδι για να εξερευνήσει και να αναπτύξει τις αισθήσεις του.
Η σημασία της ρουτίνας
Η δύναμη της ρουτίνας είναι καθοριστική για το αίσθημα ασφάλειας του βρέφους. Η σταθερότητα της ημέρας δεν σημαίνει μονοτονία αλλά ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο το μωρό κατανοεί ότι ο κόσμος γύρω του έχει προβλεψιμότητα. Οι ίδιες φράσεις πριν από συγκεκριμένες στιγμές βοηθούν το μωρό να προετοιμαστεί, ενώ ο φωτισμός και η ατμόσφαιρα παίζουν σημαντικό ρόλο. Στην πράξη δημιουργώ μια “ρουτίνα ύπνου” όπου χαμηλώνω τα φώτα, χαϊδεύω απαλά το χεράκι του και τραγουδώ ένα μικρό νανούρισμα. Στο παιχνίδι φροντίζω να υπάρχουν σταθερές ώρες ώστε να υπάρχει ισορροπία με την ξεκούραση.
Η αγκαλιά ως ανάγκη
Η αγκαλιά δεν είναι πολυτέλεια αλλά ανάγκη. Το μωρό μέσα στην αγκαλιά νιώθει ότι ο κόσμος είναι ασφαλής. Το κλάμα δεν είναι καπρίτσιο αλλά τρόπος επικοινωνίας. Η παρουσία μας ήσυχη και σταθερή μεταφέρει ηρεμία. Στην πράξη όταν το μωρό ανησυχεί το κρατάω κοντά στην καρδιά μου, ο ρυθμός του χτυπήματος λειτουργεί σαν γνώριμος ήχος και αποφεύγω τις πολλές κινήσεις ώστε να μεταφέρω σταθερότητα και ασφάλεια.
Οι μικρές στιγμές που μένουν
Κάθε μέρα κλείνει με αμέτρητες μικρές στιγμές που μένουν ανεξίτηλες: ένα χαμόγελο που ξεπήδησε ξαφνικά, ένα βλέμμα γεμάτο εμπιστοσύνη ή ένα κλάμα που μετατράπηκε σε γέλιο μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Η δουλειά ενός βρεφοκόμου δεν είναι μόνο φροντίδα αλλά η δημιουργία ενός κόσμου αγάπης και ασφάλειας γύρω από το μωρό. Το πιο σημαντικό μυστικό συνοψίζεται σε μία φράση: να είσαι εκεί, αληθινά παρών, με υπομονή, συνέπεια και τρυφερότητα.
Κείμενο από την Ναταλία Συγκιρίδη, Βρεφονηπιοκόμο και επαγγελματία της Nannuka