Σίγουρα το να έχει κάποιος παιδί είναι ευτυχία. Το ξέρατε, όμως, ότι μπορεί να κρατήσει και τον εγκέφαλό του πιο νέο; Παρά την ανησυχία που έχει ένας γονιός για την πνευματική του υγεία, μιας και μπορεί πού και πού να νομίζει ότι χάνει το μυαλό του, λόγω των δυσκολιών που μπορεί να αντιμετωπίζει κατά την ανατροφή του παιδιού του, τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται. Μάλιστα, όσο πιο πολλά παιδιά έχει ένας γονιός, τόσο το καλύτερο για την υγεία του μυαλού του, αναφέρει πρόσφατη έρευνα.
Διαβάστε επίσης: Γιατί είναι τόσο δύσκολο να είσαι γονιός στην εποχή μας;
Σύμφωνα την εν λόγω έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Proceedings of the Natural Academy of Sciences, οι γονείς εμφανίζουν μεγαλύτερη συνδεσιμότητα σε βασικά αισθητηριακά και κινητικά δίκτυα του εγκεφάλου, τα οποία συνήθως φθίνουν με την ηλικία. Πολλοί πατέρες και μητέρες με μικρά παιδιά συχνά νιώθουν ότι ζουν τη γονεϊκότητα μέσα σε μια «ομίχλη», με τον εγκέφαλό τους να παλεύει με την έλλειψη ύπνου, τη μοναξιά, το ψυχικό βάρος, την αδύνατη ισορροπία εργασίας-ζωής και το στρες που όλα αυτά συνεπάγονται.
Κάποιοι αναρωτιούνται μάλιστα αν όλα τα παραπάνω θα ήταν δυνατόν να έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες, όπως για παράδειγμα αυξημένη ευαλωτότητα σε νευροεκφυλιστικές ασθένειες και να επηρεάσουν καθοριστικά την εγκεφαλική τους λειτουργία, καθώς και τη μελλοντική ψυχική και σωματική τους υγεία γενικότερα. Ωστόσο, τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν το αντίθετο. Όλα αυτά που έρχονται μαζί με τη γονεϊκότητα, όχι μόνο δεν βλάπτουν τον εγκέφαλο, αλλά αντίθετα φαίνεται εν τέλει να τον ωφελούν.
Τι έδειξε η έρευνα
Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη έρευνα, μητέρες και πατέρες εμφανίζουν μοτίβα στον εγκέφαλο, που δεν ακολουθούν τις τυπικές αλλαγές της γήρανσης. Μέσα από ανάλυση, οι ερευνητές κατέληξαν ότι οι γονείς εμφανίζουν ισχυρότερη συνδεσιμότητα σε βασικά αισθητηριακά και κινητικά δίκτυα. Επιπλέον, το αποτέλεσμα είναι αθροιστικό. Δηλαδή, όσο περισσότερα παιδιά έχει κανείς, τόσο καλύτερες είναι οι νευρωνικές συνδέσεις του εγκεφάλου του.
Οι μελετητές, εξηγούν ότι τα ευρήματα αμφισβητούν την ιδέα πως η γονεϊκότητα προκαλεί μόνο άγχος και κόπωση. Αντίθετα, με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης, η ανατροφή παιδιών ωφελεί σημαντικά την υγεία του εγκεφάλου μέσω αυξημένης σωματικής δραστηριότητας, κοινωνικής αλληλεπίδρασης και γνωστικής διέγερσης.
Γιατί ωφελεί ο γονεϊκός ρόλος τον εγκέφαλο, τι λέει η έρευνα
Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι υπάρχουν διάφορες υποθέσεις για τα μακροπρόθεσμα οφέλη. Μία από αυτές είναι πως στις γυναίκες ίσως σχετίζονται με την εμπειρία της εγκυμοσύνης και τις ορμονικές αλλαγές. Η πιο ισχυρή υπόθεση, όμως, είναι ότι το ίδιο το περιβάλλον της γονεϊκότητας παράγει αυτά τα οφέλη. Δηλαδή, παρά την έλλειψη ύπνου και το άγχος, υπάρχει συνεχής κοινωνική αλληλεπίδραση, προγραμματισμός, ανάγκη για multitasking και όλα αυτά λειτουργούν ως συνεχής «προπόνηση» της σκέψης.
Αυτό εξηγεί και γιατί όσο περισσότερα παιδιά έχει κανείς, τόσο μεγαλύτερο το όφελος. Επειδή αυξάνεται η ανάγκη για οργάνωση, ταυτόχρονες εργασίες και κυρίως η διεύρυνση του κοινωνικού δικτύου, μέσω της συχνότερης συναναστροφής με νέα άτομα, όπως είναι οι φίλοι των παιδιών και οι γονείς τους και συγγενείς που πιθανόν βοηθούν στη φροντίδα ή κάνουν επισκέψεις σε γιορτές και σημαντικές στιγμές των παιδιών και γενικότερα της οικογένειας.
Επίδραση σε γνωστικές και κινητικές λειτουργίες
Μεταξύ των περιοχών με αυξημένη συνδεσιμότητα βρίσκονται και οι κινητικές περιοχές. Για παράδειγμα, η μελέτη δείχνει ότι όσο περισσότερα παιδιά έχει ένας γονιός, τόσο μεγαλύτερη είναι η δύναμη της λαβής του χεριού.
Οι πιο σημαντικές νευροεκφυλιστικές νόσοι, όπως το Πάρκινσον και το Αλτσχάιμερ, επηρεάζουν την κίνηση και τη σκέψη, όπως αναφέρουν οι μελετητές, προσθέτοντας ότι οποιαδήποτε δραστηριότητα που εκπαιδεύει ταυτόχρονα κίνηση και γνωστικές λειτουργίες, όπως η γονεϊκότητα ή τα αθλήματα, δείχνει σημαντικά μακροπρόθεσμα οφέλη στην πρόληψή τους.
Ομοιότητες σε μητέρες και πατέρες
Η εγκυμοσύνη και η μητρότητα προκαλούν έντονες αλλαγές στον γυναικείο εγκέφαλο. Στους άνδρες, από την άλλη, οι αλλαγές είναι πιο ήπιες και αργές, όμως εμφανίζονται όταν εμπλέκονται ενεργά και σταθερά στη φροντίδα των παιδιών.
Στη μελέτη, ωστόσο, οι θετικές αλλαγές στον εγκέφαλο παρατηρήθηκαν εξίσου σε μητέρες και πατέρες. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το πιο σημαντικό είναι το περιβάλλον της φροντίδας και όχι η εγκυμοσύνη καθαυτή.
Οι επικεφαλής της μελέτης καταλήγουν ότι βραχυπρόθεσμα οι αλλαγές λόγω εγκυμοσύνης είναι πιο έντονες, αλλά πιο παροδικές, ενώ οι αλλαγές που προκύπτουν από το ίδιο το γονεϊκό περιβάλλον είναι πιο ήπιες αλλά αθροιστικές και διαρκούν περισσότερο.