Στην σημερινή ψηφιακή εποχή, η καθημερινότητα των παιδιών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ανάμεσα σε αυτές τις πλατφόρμες, το TikTok ξεχωρίζει ως μία από τις πιο δημοφιλείς εφαρμογές παγκοσμίως, ειδικά για παιδιά και εφήβους. Μέσα από σύντομα βίντεο γεμάτα μουσική, χορό, αστεία, αλλά και προκλήσεις που γίνονται viral, το TikTok έχει καταφέρει να κεντρίσει το ενδιαφέρον εκατομμυρίων νέων. Παράλληλα, τα trends που κυκλοφορούν στην πλατφόρμα δημιουργούν έναν νέο κόσμο, γεμάτο ευκαιρίες αλλά και κινδύνους που αξίζει κάθε γονιός να γνωρίζει.
Διαβάστε επίσης: Παιδί: 10 σημάδια ότι χρειάζεται περισσότερο χρόνο μαζί μας
Τι είναι τα TikTok trends και γιατί γίνονται viral;
Τα trends είναι ουσιαστικά «μόδες» ή προκλήσεις που εξαπλώνονται γρήγορα μέσα στην κοινότητα του TikTok. Μπορεί να πρόκειται για τραγούδια, αστείες μιμήσεις ή ακόμα και πιο περίεργες συμπεριφορές που προωθούνται μέσα από τα βίντεο των χρηστών. Οι χρήστες αντιγράφουν ή προσαρμόζουν αυτά τα trends, τα οποία με τη σειρά τους γίνονται γνωστά σε εκατομμύρια άλλους, δημιουργώντας έναν παγκόσμιο «κύκλο μόδας» που εξελίσσεται καθημερινά.
Ο λόγος που τα trends γίνονται τόσο γρήγορα viral είναι η αίσθηση κοινότητας που δημιουργούν, αλλά και η επιθυμία των παιδιών να ανήκουν και να γίνονται αποδεκτά από τους συνομηλίκους τους. Η πίεση να συμμετέχουν στα trends πολλές φορές είναι μεγάλη, καθώς τα παιδιά φοβούνται να μείνουν εκτός και να «χαθούν» στα ψηφιακά social groups.
Πώς τα TikTok trends επηρεάζουν τα παιδιά
Κοινωνική πίεση και ανάγκη αποδοχής
Η εφηβεία είναι μια περίοδος κατά την οποία τα παιδιά αναζητούν έντονα την αποδοχή και την αναγνώριση. Τα trends του TikTok γίνονται «σημάδι» κοινωνικής ταυτότητας. Αν ένα παιδί δεν συμμετέχει ή δεν γνωρίζει τα πιο δημοφιλή trends, μπορεί να νιώσει αποκομμένο ή διαφορετικό, κάτι που αυξάνει το άγχος και την ανάγκη συμμόρφωσης.
Μίμηση επικίνδυνων προκλήσεων (challenges)
Κάποια trends περιλαμβάνουν επικίνδυνες ή ακατάλληλες συμπεριφορές. Τα παιδιά, χωρίς να συνειδητοποιούν το ρίσκο, προσπαθούν να μιμηθούν αυτά τα trends, εκθέτοντας τον εαυτό τους σε σωματικό και ψυχικό κίνδυνο.
Διαμόρφωση πρότυπων ομορφιάς και συμπεριφοράς
Πολλά trends προωθούν συγκεκριμένα πρότυπα εμφάνισης ή συμπεριφοράς, συχνά μη ρεαλιστικά ή ακόμα και επικίνδυνα για την ψυχολογία των παιδιών. Η συνεχής έκθεση σε τέτοια πρότυπα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αυτοεκτίμηση και την εικόνα σώματος των παιδιών, οδηγώντας σε θέματα όπως η ανασφάλεια, η υπερβολική ενασχόληση με την εμφάνιση ή ακόμα και διατροφικές διαταραχές.
Αύξηση της ψηφιακής εξάρτησης
Η συνεχής ανάγκη να παρακολουθούν και να συμμετέχουν στα trends μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική χρήση του TikTok, επηρεάζοντας αρνητικά τον ύπνο, τη συγκέντρωση στα μαθήματα, και τις κοινωνικές σχέσεις των παιδιών εκτός διαδικτύου.
Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε και να στηρίξουμε τα παιδιά
Ενημερωθείτε για το TikTok και τα trends
Γνωρίστε την πλατφόρμα και τα πιο δημοφιλή trends. Παρακολουθήστε μαζί με τα παιδιά σας βίντεο και συζητήστε ανοιχτά για όσα βλέπουν, χωρίς να κρίνετε ή να απαγορεύετε αυστηρά. Η κατανόηση και η επικοινωνία είναι το πρώτο βήμα.
Θέστε όρια στη χρήση
Ορίστε συγκεκριμένο χρόνο για τη χρήση του TikTok και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να μην επηρεάζεται η καθημερινότητα, ο ύπνος και οι υποχρεώσεις των παιδιών.
Ενισχύστε την κριτική σκέψη
Διδάξτε τα παιδιά να σκέφτονται κριτικά για ό,τι βλέπουν online. Εξηγήστε τους πως πολλά βίντεο είναι σκηνοθετημένα ή υπερβολικά και ότι δεν πρέπει να μιμούνται κάθε trend χωρίς σκέψη.
Ενθαρρύνετε την αυτοεκτίμηση και την αυθεντικότητα
Βοηθήστε τα παιδιά να εκτιμούν τον εαυτό τους όπως είναι, χωρίς να προσπαθούν να γίνουν «όπως οι άλλοι» ή να ακολουθούν trends απλά για να γίνουν αποδεκτά.
Προωθήστε δραστηριότητες εκτός διαδικτύου
Δημιουργήστε ευκαιρίες για αθλητισμό, καλλιτεχνικές δραστηριότητες ή απλές βόλτες στη φύση. Η ισορροπία ανάμεσα στον ψηφιακό και τον πραγματικό κόσμο είναι απαραίτητη.